Кити Георгиевна Мачабели (груз. კიტი მაჩაბელი, род. 25 октября 1931, Тифлис) — грузинский советский учёный-искусствовед.

Кити Георгиевна Мачабели
груз. კიტი მაჩაბელი
Дата рождения 25 октября 1931(1931-10-25) (93 года)
Место рождения
Страна
Род деятельности искусствовед, преподаватель университета
Альма-матер
Учёная степень доктор искусствоведения (1973)
Учёное звание профессор

Биография

править

В 1955 году окончила исторический факультет Тбилисского государственного университета.

С 1960 года работает в Академии наук Грузинской ССР.

Доктор искусствоведения (1973), тема диссертации «Торевтика древней Грузии: по материалам первых веков нашей эры»[1]. Сотрудник Института истории грузинского искусства, в 1999—2006 годах — заведующая отделом декоративно-прикладного искусства. Область научных исследований — поздняя античность и дохристианское искусство (пластика), генезис грузинского христианского искусства, металлическая скульптура, христианская иконография, современное грузинское изобразительное искусство.

Преподаёт Тбилисской академии художеств, ведёт курс истории искусства Старого Света. Профессор (1977).

Библиография

править
  • არმაზისხევის ვერცხლის თასი ანტინოეს გამოსახულებით, საბჭოთა ხელოვნება, N6, 1962;
  • Две серебряные чаши из Армази, მოამბე, N 3, 1962;
  • Les medallions italiens provenants de Georgia, Arte Lombarda, X, 1, 1965;
  • ირაკლი ოჩიაურის ჭედურობა, საბჭოთა ხელოვნება, N3, 1967;
  • აშოტ კუხის რელიეფი ტბეთიდან, მაცნე, N5, 1968;
  • Некоторые вопросы изучения художественного серебра в позднеантичной Грузии, მაცნე, N4, 1969;
  • ვერცხლის სურები არმაზიდან, ძეგლის მეგობარი, N17, 1969;
  • Серебряные фиалы из Армази, Тб., 1970;
  • Ираклий Очиаури, М., 1971;
  • ვერცხლის პატერა არმაზისხევიდან, ძეგლის მეგობარი, N26, 1972;
  • ვერცხლის ლანგარი ურეკიდან, ძეგლის მეგობარი, N29, 1972;
  • Группа памятников сасанидской торевтики в Грузии, მაცნე, N 3, 1972;
  • ქართული გამოყენებითი ხელოვნება კრებ: ქართული სახვითი ხელოვნება, თბ., 1974;
  • ალდე კაკაბაძე, საბჭოთა ხელოვნება, N10, 1974;
  • გურამ გაბაშვილი, საბჭოთა ხელოვნება, N4, 1975;
  • მარკუს ავრელიუსის პორტრეტი ბაგინეთიდან, საბჭოთა ხელოვნება, N7, 1975;
  • ვერცხლის ჭურჭლის ფრაგმენტები ურეკიდან, ძეგლის მეგობარი, N38, 1975;
  • მელითონეობის ხელოვნება ძველ საქართველოში, საბჭოთა ხელოვნება, N3, 1976;
  • Позднеантичная торевтика Грузии, Тб., 1976;
  • მხატვარ-კერამიკოსი რევაზ იაშვილი, საბჭოთა ხელოვნება, N7, 1976;
  • La toreutique géorgienne de la fin de l‛antiquité, Bedi Kartlisa, XXXIV, 1976;
  • Традиции в раннесредневековой чеканке Грузии, ქართული ხელოვნებისადმი მიძღვნილი II საერთაშორისო სიმპოზიუმი, თბ., 1977;
  • ქართული საერო ოქრომჭედლობის ისტორიიდან, საბჭოთა ხელოვნება, N10, 1977;
  • Основные проблемы позднеантичного искусства Грузии, Античность и античные традиции в культуре и искусстве народов Советского Востока, М.,1978;
  • О грузинской светской чеканке, Средневековое искусство. Русь. Грузия, М., 1978;
  • ტრადიციების პრობლემა შუა საუკუნეების ქართულ ოქრომჭედლობაში, საბჭოთა ხელოვნება, N3, 1979;N
  • სასანური სურა სვანეთიდან, Ars Georgica, 8, 1980;
  • ადრეული შუა საუკუნეების ქართული პლასტიკის ზოგიერთი თავისებურება, ძიებანი ქართულ სახვით ხელოვნებაში, თბ., 1981;
  • Алде Какабадзе, М., 1981;
  • Тбилиси-Мцхета, М., 1981 (ნ. ჯანბერიძესთან ერთად);
  • სვანეთის საგანძურიდან, თბ., 1982;
  • Некоторые иконографические схемы раннехристианской пластики Грузии : IV Междунар. симпоз. по груз. искусству / Кити Мачабели. — Тбилиси : Мецниереба, 1983. — 15 с.
  • ძველი საქართველოს ვერცხლი, თბ., 1983;
  • ძველი ქართული ლითონმქანდაკებლობის ისტორიიდან, თსსა სამეცნიერო შრომების კრებული, თბ., 1983;
  • ძველი ქართული პლასტიკის საწყისებთან (უსანეთის სტელა), საბჭოთა ხელოვნება, N10, 1984;
  • სოლიკო ვირსალაძე, საბჭოთა ხელოვნება, N11, 1984;
  • ქანდაკება და ქალაქი, საბჭოთა ხელოვნება, N3, 1986;
  • ადრეფეოდალური ხანის ქართული პლასტიკის ძეგლი, საბჭოთა ხელოვნება, N10, 1986;
  • К вопросу о восточных элементах в раннесредневековой пластике Грузии, Художественные памятники и проблемы Востока, Л-д., 1986;
  • Изобразительное искусство Советской Грузии, Тб., 1987;
  • ადრექრისტიანული ქართული პლასტიკის განვითარების ზოგიერთი თავისებურება, Ars Georgica, 9, 1987;
  • ქვაჯვარის გამოსახულება ძველ ქართულ რელიეფზე, საბჭოთა ხელოვნება, 1, 1988;
  • სტელის ფრაგმენტი სოფ. ნაღვარევიდან, მაცნე, N2, 1988;
  • დავათის სტელის ადგილი შუა საუკუნეების ქართული ხელოვნების სისტემაში, საბჭოთა ხელოვნება, 3, 1989;
  • ღვთისმშობლის თემა საქართველოს ადრექრისტიანულ პლასტიკაში, ქართული ხელოვნების VI საერთაშორისო სიმპოზიუმი, თბ., 1989;
  • Une sculpture géorgienne paléochretienne: la stele du village de Matula. Revue des études caucasiennes et caucasiennes, Paris, N 3, 1989;
  • Zur Erforschung der frühchristlichen georgischen Stelen, Georgica, Heft 12, Jena-Tbilisi, 1989;
  • ბიზანტია და საქართველო, ხელოვნება, N9, 1990;
  • საერო პორტრეტი ადრეფეოდალურ საქართველოში, ხელოვნება, N2, 1991;
  • ბრინჯაოს საცეცხლურები საქართველოში, ხელოვნება, N6, 1991;
  • Les sujets évangeliquessur les stèles géorgiennes, Byzance et la Géorgie, Athènes, 1991;
  • სტელის ფრაგმენტი სოფელ საცხენისიდან, Ars Georgica, 10, თბ., 1992;
  • Il sistema figurativo delle stele georgiane del primo medievo, Ex Oriente Lux, Bruxelles, vol. I, 1992;
  • ძველი ქრისტიანული სიმბოლიკა ადრეული შუა საუკუნეების ქართულ რელიეფებზე (ჯვარი მედალიონში) ლიტერატურა და ხელოვნება, 6, 1992;
  • ობიექტური კვლევისათვის, ადრეფეოდალური ხანის საქართველოს ქანდაკების სახელოსნოს განსაზღვრის ერთი ცდის შესახებ, ხელოვნება, 9-10, 1992;
  • ქრისტიანული თემები ძველ ქართულ პლასტიკაში (ბრდაძორის ქვასვეტი), ხელოვნება, 2, 1993;
  • ადრეული შუა საუკუნეების საერო პორტრეტის ისტორიიდან, ლიტერატურა და ხელოვნება, 1, 1993;
  • ძველი ქრისტიანული სიმბოლიკა ქართულ ქვასვეტებზე, სპექტრი, N1-2, 1993;
  • ბორის ციბაძე, ხელოვნება, N1-3, 1994;
  • ლუი რეო «შუა საუკუნეების რელიგიური ხელოვნება», ხელოვნება, N4-5, 1995;
  • სახარების თემები ქართულ ქვასვეტებზე, ძეგლის მეგობარი, N2, 1996;
  • La Géorgie et le monde de Byzance (VIe-VIIe ss.), თსუ საერთაშორისო სიმპოზიუმის მასალები, თბ., 1996;
  • Reliefs on Georgian Stelae within the System of Early Byzantine Arts. Byzantine Studies. Selected Papers, Art History, vol.3, Moscow, 1996;
  • Stèles Géorgiennes en pierre, Lugano, 1997;
  • Ein Werk der europaischen Kleinkunst in Swanetien. Georgica, Heft 20, Yena, 1997;
  • ქართული ქვაჯვარები, თბ., 1998;
  • პორტრეტი ადრეული შუა საუკუნეების ქართულ პლასტიკაში (V—VI სს.). ლიტერატურა და ხელოვნება, 4, 1998;
  • Early Medieval Stelae in Georgia in the Context of East Christian Art, Iberica Caucasica, I, Curzon Press, 1998;
  • ქართული ჭედური ხატების ისტორიისათვის, ხელოვნება, N5-6, 1999;
  • ბიბლიური თემები ადრეული შუა საუკუნეების ქართულ პლასტიკაში, თსუ 80 წლისთავისადმი მიძღვნილი სამეცნ. კონფერენციის მასალები, თბ., 1999;
  • Remarques sur l iconographie de la Crucifixion sur les stèles géorgiennes. Byzantion, LXX, Bruxelles, 2000;
  • ქართული ჭედური ხატების ზოგიერთი ასპექტი, თსუ «სამეცნიერო შრომების კრებული», 2000;
  • რწმენის ნიშანსვეტები, მნათობი, N1-2, 2000;
  • საქართველო და ბიზანტიური სამყარო, საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის ნარკვევები, 6, თბ., 2001;
  • Фрагмент стелы из селения Сацхениси, Памятники Культуры. Новые Открытия, М., 2001;
  • Georgia and the Byzantine World. Artistic Aspects. Perception of Byzantium and Its Neighbors, New York, 2001;
  • შედევრები და საუკუნეები, თბ., 2001;
  • დეკორატიულ-გამოყენებითი ხელოვნების კვლევა გ. ჩუბინაშვილის სახ. ქართული ხელოვნების ისტორიის ინსტიტუტში, ქართული ხელოვნების ნარკვევები, I, თბ., 2001;
  • ღმრთისმშობლის ხატი ადრექრისტიანულ ქართულ ქვასვეტებზე, Ars Georgica, 11, 2001;
  • მანაბა მაჰომედოვა, ალბომის შესავალი ტექსტი, მახაჩყალა, 2002;
  • ახალი მასალები ქართული კოსტიუმის ისტორიისათვის, მნათობი, N5-6, 2002;
  • საქართველო და აღმოსავლურქრისტიანული სამყარო, ქართული ხელოვნების ნარკვევები, II, 2002;
  • ღმრთისმშობელი — მცირე ორანტა ქართულ ჭედურობაში, საქართველოს სიძველენი, N4-5, თბ., 2003;
  • Les croix en pierre géorgiennes et leur place dans l‛ art du Haut Moyen Âge, ΛΑΜΠΉΔΏΝ, t. 2, Ateni, 2003;
  • ღმრთისმშობელი — ოდიგიტრიის ერთი ვერსიის შესახებ ქართულ ჭედურობაში, ქართული ხელოვნების ნარკვევები, III, თბ., 2004;
  • ღმრთისმშობელი — მცირე ორანტა ქართულ ჭედურობაში, საქართველოს სიძველენი, N4-5, 2003;
  • უძველესი ლიტურგიკული ნივთები საქართველოში — ბრინჯაოს საცეცხლურები, ლოგოს, III, 2004;
  • ქართული ქრისტიანული ხელოვნების გენეზისისათვის, «ქრისტიანობის ოცი საუკუნე საქართველოში», 2004;
  • Об одном образе Богоматери в грузинской чеканке, Zograf, N 30, 2004-05;
  • გ. ჩუბინაშვილი და ქართული ჭედური ხელოვნების სათავეების საკითხები, ქართული ხელოვნების ნარკვევები, IV, 2005;
  • ქრისტიანული იკონოგრაფიის ჩამოყალიბების საკითხისათვის (შობისა და ნათლისღების კომპოზიციები ადრეული შუა საუკუნეების ქართულ რელიეფებზე, საქართველოს სიძველენი, 9, 2006;
  • Изображение Гроба Господня на памятнике раннесредневекового грузинского искусствва. ПКНО, М.,2006;
  • ქართული ქრისტიანული ხელოვნება, ქვის რელიეფები, თბ., 2008 (თანაავტორი);
  • ადრეული შუა საუკუნეების ქართული ქვაჯვარები, თბ., 2008

Примечания

править
  1. Каталог РГБ. Дата обращения: 1 ноября 2021. Архивировано 1 ноября 2021 года.

Ссылки

править